Hoe wordt de olieprijs bepaald

De olieprijs wordt bepaald door vraag en aanbod. Dat antwoord lees je overal terug. Maar het gaat wel wat verder dan enkel vraag en aanbod. In dit artikel gaan we je uitleggen aan de hand van welke factoren de prijs van olie wordt bepaald.

Olie

Olie is een van de meest waardevolle grondstoffen en daarmee zeer gewild. Het merendeel van de mondiale industrie is afhankelijk van olie. Het wordt gebruikt om brandstoffen te maken, zoals diesel en benzine. Maar olie speelt ook een rol bij het vervaardigen van kunststof en cosmetische hulpmiddelen.

Tevens is olie onstabiel te noemen. Het reageert namelijk overgevoelig op actualiteiten en geopolitieke ontwikkelingen. Om dat nog eens wat erger te maken bevinden de meeste olievelden zich in gebieden die niet bepaald stabiel zijn, zoals Afrika, delen van het Midden-Oosten, Zuid-Amerika en Rusland.

Dat verklaart mede de beweging van de olieprijs.

OPEC

De OPEC is de Organisatie van Olie Exporterende Landen. Het zijn veertien landen die aardolie oppompen, verkopen en transporteren. OPEC heeft zich verenigd in een groep om de olieprijs op peil te houden en het aanbod te handhaven. Landen die vanaf het begin in de OPEC zitten zijn Iran, Irak, Saoedi-Arabië, Koeweit en Venezuela. Later zijn ook landen als Libië, de Verenigde Arabische Emiraten, Nigeria, Angola en Congo toegetreden.

Met Rusland is een stevige samenwerking, maar Rusland behoort niet tot de OPEC.

Gezamenlijk maakt de OPEC afspraken over prijs en productie. Zo wordt op regelmatige basis overeengekomen hoeveel vaten olie er per dag geproduceerd mogen worden. Ook dat heeft invloed op de prijs.

De olieprijs komt op basis van vele factoren tot stand, maar blijft vooral een kwestie van vraag en aanbod. Aan de pomp merk je de volatiliteit dagelijks.

VS, Canada en China

Drie landen die ontbreken op de OPEC-lijst zijn de Verenigde Staten, Canada en China. Het zijn drie grote producenten van olie. De VS produceren per dag maar liefst 13 miljoen vaten olie. Zij hebben zitting in aan andere organisatie (met andere landen), die Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) genoemd wordt. Dagelijks produceren zij gezamenlijk 24 miljoen vaten olie.

Factoren die de olieprijs bepalen

De olieprijs wordt onder meer bepaald door de landen die het meeste van de olie verbruiken. Dat zijn wederom de Verenigde Staten, Canada en China. Op een dag verbruiken zij ruim 45 miljoen vaten ruwe olie. Dat beïnvloedt de prijs op het gebied van vraag en aanbod enorm. Maar behalve vraag en aanbod zijn er nog een aantal andere factoren die de prijs van olie bepalen. Hieronder lichten we ze toe.

Actualiteiten

Verwachte gebeurtenissen spelen een belangrijke rol bij de prijs van olie. Zo is altijd een schommeling te zien bij oorlogen en presidentsverkiezingen. Ook onrust in bepaalde landen kan leiden tot het zakken of juist stijgen van de olieprijs.

Onvoorspelbare factoren

Er zijn ook factoren die niet te voorspellen zijn, maar die direct een prijswijziging van olie tot gevolg hebben. Denk aan aardbevingen, tsunami’s, bosbranden en andere natuurrampen. Maar ook pandemieën, zoals de uitbraak van COVID-19, hebben direct een effect op de prijs van een vat ruwe olie.

Onvoorspelbare factoren kunnen overigens indirect, maar ook direct een oorzaak vormen voor de wijziging van de olieprijs. Denk maar eens aan een orkaan die een oliepijpleiding verwoest.

Economische sterkte

De economische sterkte zorgt voor de vraag en het aanbod van olie. Hoe stabieler een economie, hoe stabieler de prijs van olie daar zal zijn. Crises leiden vaak tot minder behoefte aan olie, waardoor er meer aanbod dan vraag is. De prijs zakt dan. In gevallen van schaarste en hoge productie, zal de prijs toenemen. Er is dan immers minder aanbod dan vraag.

Koers van de dollar

De koers van de dollar is onlosmakelijk verbonden met de prijs van olie. Het lijkt wel actie-reactie. Daalt de koers van de dollar? Dan heeft dat direct gevolgen voor de olieprijs. En andersom, natuurlijk.

Op zich verwonderlijk, want de koers van de dollar heeft van 1944 tot 1971 afgehangen van de goudprijs. Sindsdien staat ze los.

Alternatieve energiebronnen

Een andere wijziging in de prijs van olie komt uit de hoek van alternatieve energiebronnen. Er wordt wereldwijd uitgekeken naar nieuwe, moderne en duurzame manieren om aan energie te komen. Zonnepanelen, waterstof en hybride auto’s moeten ervoor zorgen dat de klimaatdoelen bereikt worden. Op den duur is het de bedoeling dat olie als brandstof helemaal niet meer nodig is. De wereld wordt, anders gezegd, minder afhankelijk van olie. Daardoor zal wederom de vraag afnemen en het aanbod toenemen. De verwachting is dan ook dat de prijs in de verre toekomst zal zakken, mits er alternatieven aanwezig zijn.

Marktspeculatie

De prijs van olie wordt ook bepaald door marktspeculaties over toekomstige gebeurtenissen. Is een grote afnemer van olie van plan om op grote schaal zonneparken aan te leggen, dan doet dit iets met de vraag naar olie.

Beleggen in olie

Al met al kun je zeggen dat er zeven factoren zijn die de koers van olie bepalen, namelijk 1) vraag en aanbod, 2) actualiteiten, 3) onvoorspelbare ontwikkelingen, 4) economische sterkte, 5) koers van de dollar, 6) alternatieven en 7) marktspeculatie.

Wil je in olie beleggen? Dan kun je direct beleggen in de grootste oliebedrijven, zoals Shell, BP en Exxon Mobil. Wil je liever gespreid beleggen? Dan kun je ook een ETF aangaan. Je belegt dan tegelijkertijd in meerdere oliebedrijven. Een ETF leidt vaak tot minder risico, al is de prijs van olie wel heel erg bepalend voor de koers van deze ETF.

Als je van een uitdaging houdt en ook wil speculeren op een daling van de koers, zit je goed met contract for difference (cfd). Je kunt dan tegen een hefboom van maximaal 1:20 op de koers van olie speculeren.

Obligaties en aandelen zijn de meest gangbare vormen van beleggen. Maar onder mensen die met beleggen beginnen zijn er ook de grondstoffen erg populair. Deze zijn makkelijk te verhandelen en al voor weinig geld aan te schaffen. Lees meer over beleggen met grondstoffen (commodities).

 

Gewonnen en geoogste grondstoffen

Bij het woord beleggen denken de meeste mensen meteen aan aandelen van bedrijven. Dat is logisch want in de media wordt doorgaans alleen gesproken over de beurzen waar in aandelen wordt gehandeld. Maar naast de reguliere aandelenmarkten is nog een hele andere beleggingswereld namelijk, beleggen in grondstoffen. De Engelse benaming voor grondstoffen is commodities. Deze belleginssector omvat alles wat te maken heeft met producten die zijn geoogst of gewonnen. Geoogste grondstoffen zijn onder meer graan, koffie, cacao en mais. Bij gewonnen grondstoffen hebben we het over edelmetalen als goed, zilver en koper  maar ook over mineralen zoals zout, silicium en zand.

 

De wereld economie gebouwd op olie

De meest bekende grondstof is misschien wel olie. Het is ook de meest verhandelde grondstof en dat is logisch want de hele wereldeconomie rust min of meer op de waarde van een vat olie. We zitten dan ook in een zeer interessante periode waar olie voor het eerst structureel in waarde lijkt af te nemen. Dat is op zijn minst opmerkelijk te noemen want olie heeft decennia lang het succes en de groei bepaald van veel economieën over heel de wereld. Landen als Venezuela en Nigeria zijn er zelfs volledig van afhankelijk. De alsmaar goedkoper wordende olie veroorzaakt in deze landen dan ook onrust omdat er minder geld binnen komt nu hun olie weinig opbrengt.

 

Landen die afhankelijk zijn van olie export in financiële crisis

In de golfstaten in het midden oosten is de rijkdom verkregen door een langdurige internationale handel in olie. Maar ook in deze staten zijn de gevolgen van minder vraag naar olie op de wereldmarkt duidelijk merkbaar. Saudi Arabië lijkt zich in haar strategie enigszins te verslikken gezien het feit dat het land, net als Venezuela, niet goed voorbereidt is op een definitief lage olieprijs. De kleinere staten van de Verenigde Arabische Emiraten hebben de ontwikkelingen wel zien aankomen en hebben tijdig hun strategie aangepast. Zij zetten al enige jaren grof in op zonne-energie en zijn zelfs van plan energie uit zonnekracht te gaan exporteren via super geleiders.

 

Goud populair in tijden van economisch mindere tijden

Goud is bij beleggers de meest geliefde grondstof. Dat komt omdat goud in tijden van economische crisis haar waarde doorgaans behoud en zelfs in waarde toeneemt. Kijk je terug op de laatste honderd jaar dan zou je er van uit kunnen gaan dat goud kopen, voordat een economische crisis los brast, een lucratieve investering is. Het glimmende edelmetaal is daarmee voor veel mensen een veilige belegging. Je ziet dan ook dat tijdens een financiële crisis, zoals die van 2008, veel mensen hun beleggingen omruilen voor goud. Het gevaar hiervan is weer dat je net te laat kan zijn en het goud op een te hoog moment inkoopt. Het moment van aankoop is zeer belangrijk en bepaalt je uiteindelijke winst. Je kan goud fysiek aankopen maar je kan ook meedoen met beleggingsfondsen die beleggen in goud.